Sự Khác Biệt Giữa Bảo Hiểm Y Tế Và Bảo Hiểm Nhân Thọ

Hiện nay, người dân ngày càng quan tâm đến các loại hình bảo hiểm khám sức khỏe. Không chỉ để đảm bảo cuộc sống khỏe mạnh mà còn giảm chi phí khám chữa bệnh. Trong đó, bảo hiểm y tế và bảo hiểm nhân thọ kết hợp sức khỏe được đánh giá cao bởi những quyền lợi thiết thực. Vậy sự khác biệt giữa BHYT và bảo hiểm nhân thọ như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!

1. Bảo hiểm y tế là gì?

Bảo hiểm y tế là hình thức bảo hiểm bắt buộc, không vì mục đích lợi nhuận, do Nhà nước tổ chức thực hiện và được áp dụng đối với các đối tượng theo quy định của Luật bảo hiểm y tế.

a. Đối tượng tham gia: 

Nhóm do người sử dụng lao động đóng

Nhóm do Bảo hiểm xã hội đóng

Nhóm do Ngân sách nhà nước đóng

Nhóm được ngân sách nhà nước hỗ trợ

Nhóm tham gia Bảo hiểm y tế tự nguyện. 

b. Ưu, nhược điểm của bảo hiểm y tế

Ưu điểm của Bảo hiểm y tế: 

Bảo hiểm y tế là một hình thức bảo hiểm thuộc lĩnh vực chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Tham gia vào bảo hiểm y tế, bạn sẽ nhận được nhiều quyền lợi khi bị ốm đau, bệnh tật cần khám và điều trị tại các cơ sở y tế trực thuộc nhà nước.

Phần viện phí này sẽ được bảo hiểm y tế hỗ trợ thanh toán. Nếu bạn khám chữa bệnh đúng tuyến sẽ được nhận mức phí chi trả từ 70-100%, nếu bạn khám chữa trái tuyến, tức không thuộc bệnh viện nhà nước, sẽ nhận được mức chi trả từ 40 – 60% chi phí chữa bệnh.

Nhược điểm của bảo hiểm y tế:

Bảo hiểm y tế chưa hỗ trợ cho chi phí di chuyển chữa bệnh ở nước ngoài. Ngược lại, bảo hiểm sức khỏe sẽ đài thọ hoàn toàn. Trong một số trường hợp, sử dụng bảo hiểm sức khỏe sẽ giúp gánh nặng kinh tế của gia đình khi xử lý rủi ro sức khỏe được giảm thiểu tối đa.

Về quy định thăm khám của bảo hiểm y tế yêu cầu bạn cần nhập viện đúng tuyến để được hưởng mức chi phí chi trả cao nhất. 

2. Bảo hiểm nhân thọ

Bảo hiểm sức khỏe  là sản phẩm của Bảo hiểm phi nhân thọ. Nó được sử dụng trong trường hợp người được bảo hiểm bị ốm đau, tai nạn, thương tật hoặc cần sự chăm sóc sức khỏe sẽ được công ty bảo hiểm chi trả bảo hiểm theo thỏa thuận trong hợp đồng bảo hiểm.

Bảo hiểm sức khỏe được coi là chỗ dựa tinh thần cho bản thân hoặc gia đình khi gặp những tai nạn rủi ro về sức khỏe. Bảo hiểm sức khỏe là hoàn toàn tự nguyện. Đặc điểm của Bảo hiểm sức khỏe là thời hạn 1 năm và đóng phí 1 lần duy nhất để hưởng quyền lợi. Nếu muốn tiếp tục sử dụng gói bảo hiểm thì bạn cần gia hạn và đóng phí để sản phẩm tiếp tục có hiệu lực.

Bảo hiểm sức khỏe thuộc dòng bảo hiểm thương mại do các công ty bảo hiểm cung cấp. Khách hàng là các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp. Nhằm đáp ứng nhu cầu bảo vệ dự phòng tài chính cho người tham gia bảo hiểm khi gặp các rủi ro về sức khỏe. 

Bảo hiểm sức khỏe áp dụng cho tất cả công dân Việt Nam hoặc Việt Kiều, người nước ngoài đang cư trú tại Việt Nam. Độ tuổi từ 15 ngày tuổi đến 65 tuổi tại thời điểm bắt đầu hiệu lực của quy tắc bảo hiểm.

Bảo hiểm sức khỏe gồm có 3 loại:

Bảo hiểm tai nạn con người 

Đây là loại hình bảo hiểm được chi trả cho trường hợp khách hàng gặp phải những rủi ro do tai nạn, khiến người được bảo hiểm bị tử vong hay gặp phải các thương tật thân thể.

Số tiền chi trả theo tỷ lệ số tiền bảo hiểm. Các chi phí y tế sẽ được bồi thường theo chi phí thực tế và tỉ lệ số tiền bảo hiểm theo từng gói riêng biệt của mỗi công ty.

Bảo hiểm y tế thương mại

Là bảo hiểm sức khỏe mang tính kinh doanh. Loại bảo hiểm này hoạt động có lợi nhuận dựa theo luật kinh doanh bảo hiểm số 24/2000/QH10.

Hiện nay, có rất nhiều doanh nghiệp bảo hiểm trong nước và các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đã và đang triển khai loại hình bảo hiểm này.

Bảo hiểm chăm sóc sức khỏe

Đây là loại hình bảo hiểm phổ biến. Với rất nhiều quyền lợi như không phân biệt đúng tuyến hay trái tuyến, toàn bộ chi phí sẽ được chi trả theo đúng mức chi phí thực tế cũng như hạn mức quyền lợi của từng gói bảo hiểm.

Trong nhiều trường hợp, mức quyền lợi mà bảo hiểm sức khỏe mang đến còn cao hơn cả bảo hiểm y tế. Nhờ đó mà loại hình bảo hiểm này rất được ưa chuộng và lựa chọn nhiều hiện nay.

Ưu, nhược điểm của bảo hiểm sức khỏe

Ưu điểm của bảo hiểm sức khỏe:

Bảo hiểm sức khỏe san sẻ gánh nặng tài chính cho gia đình lúc ốm đau, bảo lãnh viện phí, có thể dùng ở cơ sở y tế trong nước lẫn quốc tế với hạn mức cao,…Với tính ưu việt của mình, bảo hiểm sức khỏe đem lại cho khách hàng nhiều quyền lợi cùng những lợi ích vượt trội như:

Được lựa chọn phòng khám, bệnh viện một cách tự do ( các bệnh viện nằm trong danh sách bệnh viện, phòng khám trong hợp đồng). Bạn không cần phải khám đúng tuyến mà được lựa chọn bệnh viện mà bạn tin tưởng. 

Bảo hiểm sức khỏe chi trả các chi phí nằm viện, chữa bệnh,…theo quy định trong điều khoản hợp đồng. Ngoài ra, một số gói sản phẩm có quyền lợi bảo lãnh viện phí nằm viện được áp dụng với những bệnh viện có trong danh sách bảo lãnh viện phí được quy định trong hợp đồng. 

Khách hàng tham gia bảo hiểm sức khỏe một cách tự nguyện, tùy thuộc vào khả năng tài chính cũng như nhu cầu của cá nhân và gia đình. 

Một hợp đồng bảo hiểm sức khỏe có thể sử dụng chung cho cả gia đình. Quyền lợi này đem đến sự tiện lợi, linh hoạt cho các khách hàng khi tham gia bảo hiểm sức khỏe. 

Tốc độ bồi thường của các dịch vụ bảo hiểm sức khỏe là tương đối nhanh chóng, chỉ khoảng 15 ngày làm việc, khách hàng sẽ nhận được tiền bồi thường nếu hồ sơ yêu cầu không gặp vấn đề gì. 

Nhược điểm của Bảo hiểm sức khỏe:

Bảo hiểm sức khỏe là hình thức bảo hiểm tự nguyện theo cá nhân, gia đình. Sản phẩm này chú trọng nhiều đến quyền lợi khách hàng và có phạm vi bảo hiểm rộng hơn. Do đó, chi phí của bảo hiểm sức khỏe thường cao hơn nhiều so với bảo hiểm y tế. 

Do chi phí cao hơn BHYT nên bảo hiểm sức khỏe phù hợp với những gia đình có điều kiện trung bình khá trở lên. Khoảng cách của sản phẩm này đến các gia đình nghèo còn khá xa.

3. Sự khác biệt giữa bảo hiểm y tế và bảo hiểm nhân thọ

3.1 Xét về khái niệm và quy định của pháp luật

Bảo hiểm nhân thọ: là nghiệp vụ bảo hiểm liên quan đến tính mạng hoặc sức khỏe con người nhằm mục đích bảo vệ tài chính cho cá nhân và gia đình.

Bảo hiểm nhân thọ bao gồm các nghiệp vụ chính sau:

Bảo hiểm trọn đời;

Bảo hiểm sinh kỳ;

Bảo hiểm tử kỳ;

Bảo hiểm hỗn hợp;

Bảo hiểm trả tiền định kỳ;

Các nghiệp vụ bảo hiểm nhân thọ khác do Chính phủ quy định.

Bảo hiểm y tế là hình thức bảo hiểm được áp dụng trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, không vì mục đích lợi nhuận, do Nhà nước tổ chức thực hiện và các đối tượng có trách nhiệm tham gia theo quy định của Luật này.

3.2 Những đối tượng nào thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật BHYT & BHNT ?

a) Bảo hiểm nhân thọ

Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ là hợp đồng được ký kết giữa doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ và khách hàng. Theo đó, khách hàng cam kết đóng phí bảo hiểm, doanh nghiệp bảo hiểm cam kết trả tiền hoặc bồi thường khi xảy ra các sự kiện bảo hiểm đã được xác định trong hợp đồng bảo hiểm. Theo Điều 31 luật kinh doanh bảo hiểm về Đối tượng của hợp đồng bảo hiểm con người là tuổi thọ, tính mạng, sức khoẻ và tai nạn con người.

Đối tượng tham gia Bảo hiểm nhân thọ: Bên mua Bảo hiểm, người được Bảo hiểm và người thụ hưởng

Bên mua bảo hiểm: Là cá nhân hiện đang cư trú tại Việt Nam, tuổi từ đủ 18 trở lên vào thời điểm hợp đồng phát sinh hiệu lực và có năng lực hành vi dân sự đầy đủ; hoặc Là tổ chức được thành lập và hoạt động hợp pháp tại Việt Nam. Bên mua bảo hiểm phải có quyền lợi có thể được bảo hiểm với Người được bảo hiểm và có trách nhiệm kê khai, ký tên trên Giấy yêu cầu bảo hiểm và đóng Phí bảo hiểm. Bên mua bảo hiểm có quyền lợi có thể bảo hiểm đối với những người sau đây: Bản thân bên mua bảo hiểm; Vợ, chồng, con, cha, mẹ hợp pháp của bên mua bảo hiểm; Anh chị em ruột, người có quan hệ nuôi dưỡng/giám hộ hợp pháp; Cháu trực hệ của bên mua bảo hiểm; Người khác nếu bên mua bảo hiểm phải chịu một tổn thất tài chính thật sự khi người được bảo hiểm chết.

Người được bảo hiểm: là cá nhân hiện đang cư trú tại Việt Nam được Công ty bảo hiểm chấp thuận bảo hiểm theo hợp đồng bảo hiểm.

Người thụ hưởng: là cá nhân hoặc tổ chức do Bên mua bảo hiểm chỉ định để nhận quyền lợi bảo hiểm theo quy định của hợp đồng bảo hiểm.

b) Đối tượng tham gia bảo hiểm y tế

b1. Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 3 tháng trở lên theo quy định của pháp luật về lao động; người lao động là người quản lý doanh nghiệp hưởng tiền lương, tiền công theo quy định của pháp luật về tiền lương, tiền công; cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của pháp luật (sau đây gọi chung là người lao động).

b2. Sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ và sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn, kỹ thuật đang công tác trong lực lượng Công an nhân dân.

b3. Người hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động hằng tháng.

b4. Người đang hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng do bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp.

b5. Người đã thôi hưởng trợ cấp mất sức lao động đang hưởng trợ cấp hằng tháng từ ngân sách nhà nước.

b6. Cán bộ xã, phường, thị trấn đã nghỉ việc đang hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng.

b7. Cán bộ xã, phường, thị trấn đã nghỉ việc đang hưởng trợ cấp từ ngân sách nhà nước hằng tháng.

b8. Người đang hưởng trợ cấp thất nghiệp.

b9. Người có công với cách mạng.

b10. Cựu chiến binh theo quy định của pháp luật về cựu chiến binh.

b11. Người trực tiếp tham gia kháng chiến chống Mỹ cứu nước theo quy định của Chính phủ.

b12. Đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp đương nhiệm.

b13. Người thuộc diện hưởng trợ cấp bảo trợ xã hội hằng tháng theo quy định của pháp luật.

b14. Người thuộc hộ gia đình nghèo; người dân tộc thiểu số đang sinh sống tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn.

b15. Thân nhân của người có công với cách mạng theo quy định của pháp luật về ưu đãi người có công với cách mạng.

b16. Thân nhân của các đối tượng sau đây theo quy định của pháp luật về sĩ quan Quân đội nhân dân, nghĩa vụ quân sự, Công an nhân dân và cơ yếu:

b17. Trẻ em dưới 6 tuổi.

b18. Người đã hiến bộ phận cơ thể người theo quy định của pháp luật về hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác.

b19. Người nước ngoài đang học tập tại Việt Nam được cấp học bổng từ ngân sách của Nhà nước Việt Nam.

b20. Người thuộc hộ gia đình cận nghèo.

b21. Học sinh, sinh viên.

b22. Người thuộc hộ gia đình làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp và diêm nghiệp.

b23. Thân nhân của người lao động quy định tại khoản 1 Điều này mà người lao động có trách nhiệm nuôi dưỡng và sống trong cùng hộ gia đình.

b24. Xã viên hợp tác xã, hộ kinh doanh cá thể.

b25. Các đối tượng khác theo quy định của Chính phủ.

3.3 Các loại hình Bảo hiểm

Các loại Bảo hiểm nhân thọ

Bảo hiểm sinh kỳ

Bảo hiểm tử kỳ

Bảo hiểm hỗn hợp

Bảo hiểm y tế

Bảo hiểm y tế tự nguyện

Bảo hiểm y tế bắt buộc

3.4. Nguyên tắc hoạt động

a) Bảo hiểm nhân thọ: Hoạt động theo quy luật lấy sự đóng góp của số đông để bù đắp cho rủi ro của số ít. Quy định và nguyên tắc bồi thường sẽ phụ thuộc vào điều khoản của từng sản phẩm khác nhau (Điều khoản hợp đồng bảo hiểm: là văn bản pháp lý do Bộ Tài chính phê duyệt, liệt kê chi tiết quyền lợi và nghĩa vụ của Bên mua bảo hiểm và Công ty bảo hiểm. Điều khoản hợp đồng bảo hiểm là một phần không thể tách rời của bộ hợp đồng bảo hiểm nhân thọ.)

b) Nguyên tắc bảo hiểm y tế

b1. Bảo đảm chia sẻ rủi ro giữa những người tham gia bảo hiểm y tế.

b2. Mức đóng bảo hiểm y tế được xác định theo tỷ lệ phần trăm của tiền lương, tiền công, tiền lương hưu, tiền trợ cấp hoặc mức lương tối thiểu của khu vực hành chính (sau đây gọi chung là mức lương tối thiểu).

b3. Mức hưởng bảo hiểm y tế theo mức độ bệnh tật, nhóm đối tượng trong phạm vi quyền lợi của người tham gia bảo hiểm y tế.

b4. Chi phí khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế do quỹ bảo hiểm y tế và người tham gia bảo hiểm y tế cùng chi trả.

b5. Quỹ bảo hiểm y tế được quản lý tập trung, thống nhất, công khai, minh bạch, bảo đảm cân đối thu, chi và được Nhà nước bảo hộ.

3.5. Quyền của người lao động (NLĐ) khi tham gia BHNT & BHYT được quy định như thế nào?

Bảo hiểm nhân thọ:

Người tham gia nhận được đầy đủ bộ hợp đồng BHNT

Nhận tiền đền bù trong trường hợp bị bệnh, tai nạn, nằm viện, tử vong, thương tật toàn bộ vĩnh viễn.....(theo điều khoản và sản phẩm)

Nhận tiền đáo hạn cho quỹ học vấn, hưu trí..... (bằng tổng số tiền đã đóng và lãi suất)

Người mua có quyền chủ động trong việc cung cấp thông tin và chọn lựa các sản phẩm bảo hiểm phù hợp

Phạm vi được hưởng của người tham gia bảo hiểm y tế

Khám bệnh, chữa bệnh, phục hồi chức năng, khám thai định kỳ, sinh con; 

=>> Tóm lại, Bảo hiểm nhân thọ và bảo hiểm y tế thực sự rất cần thiết trong cuộc sống của chúng ta. Cả hai chương trình bảo hiểm đều có những giá trị nhất định đối với mỗi người đặc biệt hơn khi cuộc sống của ta vô tình đối diện với bệnh tật và các khó khăn về tài chính.